Początki parafii
Rozwój osadnictwa miał bardzo duży wpływ na rozwój sieci parafialnej. Fundowanie kościołów było wynikiem wzrostu znaczenia ekonomicznego i społecznego danej grupy ludzi, ale było także widocznym znakiem pogłębiającej się religijności. Parafia Podstolice należy do najstarszych w Archidiecezji Krakowskiej.
Nie jest jednak możliwe podanie dokładnej daty jej powstania ze względu na to, że nie zachowały się żadne dokumenty odnoszące się do tak ważnego w jej dziejach wydarzenia. Jako pewnik należy przyjąć, że istniała ona już przed rokiem 1348. Wtedy to z tej parafii, należącej wówczas do dekanatu Cziricz (Szczyrzyc) płacono świętopietrze, czyli daninę św. Piotra na potrzeby papiestwa w wysokości ustalonej na trzy skojce. Warto zwrócić uwagę na to, że w tym roku parafia musiała być już w pełni zorganizowana, aby spełniać taki warunek.
Poza tym nowe parafie korzystały zapewne z ulg udzielanych na rzecz wyposażenia kościoła. Wobec tego słusznym wydaje się upatrywanie początków tej parafii wcześniej. Rok 1292, jako czas erygowania parafii podstolickiej podaje Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich z drugiej połowy XIX wieku. Taką samą datę spotykamy w katalogach kościołów i duchowieństwa diecezji tarnowskiej (m.in. z roku 1850), do której w czasie ubiegłego stulecia parafia ta należała. Elenchus venerabilis cleri saecularis quam regularis dioeceseos Cracoviensis wydany po reorganizacji granic diecezji w 1885 roku podaje tę samą datę, zmieniając następnie na rok 1291, co jest utrzymywane w latach następnych. Tę pierwszą chronologicznie datę przyjmuje się obecnie jako inicjującą rozwój parafii Podstolice. Godność Biskupa Ordynariusza Diecezji Krakowskiej piastował wówczas Paweł z Przemankowa (1266 - 1292) i to właśnie on mógł wydać dokumenty erygujące ją. Przeszło półwieczny okres, a więc lata 1291 (lub 1292) - 1348, mógł być czasem, w którym parafia przechodziła proces formowania, czyli pełnego organizowania i uprawomocnienia. Na powstanie bowiem parafii miało wpływ wiele elementów, a wśród nich: istnienie kościoła, kapłan sprawujący opiekę duszpasterską, przymus parafialny wiernych (obowiązek uczestniczenia w życiu własnej parafii), uposażenie kapłana i kościoła, jurysdykcja kościelna, okręg parafialny (początkowo niekoniecznie ściśle określony).
Dalsza historia
Cechą charakterystyczną ówczesnej organizacji parafialnej były duże rozmiary ich okręgów, obejmujących co najmniej kilka wiosek. Parafia Podstolice, jak to możemy sądzić na podstawie relacji Jana Długosza zapisanej w Liber Beneficiorum Dioecesis Cracoviensis, od początków swego istnienia obejmowała poza samymi Podstolicami, także sąsiednie miejscowości: Ochojno i Rzeszotary. Prawdopodobnie także tereny obecnych Świątnik Górnych przed przeniesieniem do parafii Mogilany, około 1440 roku, także należały do Podstolic. W tym czasie istniały już inne sąsiednie parafie: Siepraw, Kosocice i Wieliczka. W roku 1412 Podstolice zostały darowane ołtarzowi św. Bartłomieja w Katedrze Wawelskiej. Aktu tego dokonał biskup krakowski Piotr Wysz, zatwierdzając dokument, w którym Jan Scholastyk oraz Piotr podkomorzy krakowski, bracia dziedziczni z Łuczyc, nadawali temu ołtarzowi wieś Podstolice.
Ołtarz św. Bartłomieja znajdował się przed drugim lewym filarem, ostatnim chóru większego. Zdobiły go dwie rzeźbione kolumny, a były na nim obrazy: Chrystusa (na miedzi), Matki Bożej, św. Jana Ewangelisty i św. Bartłomieja. Altaria ufundowana w 1402 roku na części wsi Trątnowice, obsadzona została przez mistrza Jana z Kluczborka w roku 1406. Dar Podstolic stanowił poszerzenie fundacji Szafrańców, będąc zarazem uposażeniem jednego wykładowcy na Wydziale Sztuk lub Teologii. W zamian, najstarszy w rodzinie Szafrańców miał na przyszłość zagwarantowane prawo wybierania jednego z dwóch kandydatów przedstawionych przez rektora na każdą z tych altarii. Do obowiązków tak mianowanego altarzysty należało odprawienie trzech mszy św. stosownie do czasu: na święto Najświętszej Maryi Panny, za zmarłych oraz za grzeszników, ponadto miał sprawować liturgię godzin w intencji fundatorów i ich poprzedników. Mocą tego dokumentu patronat kościoła parafii podstolickiej w roku 1412 przejęła Akademia Krakowska. Darowizna wsi przeznaczona pierwotnie dla wykładowcy na fakultecie Artystów, przeszła do Wydziału Prawa. Najliczniejszy bowiem, a przez to wymagający największych nakładów finansowych Wydział Sztuk uległ z czasem postępującej degradacji. Utrzymały się jedynie mniej liczne, ale dobrze uposażone fakultety Teologii i Kanonistyki.
Kiedy w 1535 roku doszło do utworzenia Kolegiaty św. Anny w Krakowie, gdzie powstały stanowiska prepozyta, dziekana i pięciu kanoników oraz siedmiu wikariuszy, które oddano do dyspozycji Uniwersytetu zaczęto poprzez różne zapisy powiększać fundusze tego kościoła. Znalazła się wśród nich także wieś Podstolice, która wraz z altarią św. Bartłomieja została wcielona do Kolegiaty św. Anny dnia 26 maja 1599 roku.
W dalszym ciągu jednak z tej wioski stanowiącej własność prepozyta św. Anny dochody czerpała Akademia Krakowska.
W czasie zaborów
Parafia Podstolice przez szereg stuleci należała do diecezji krakowskiej. Jej świetność zapoczątkowana w roku tysięcznym zaczęła zanikać wraz z zachodem ówczesnej Rzeczypospolitej. Stały dotąd podział diecezjalny uformowany w średniowieczu, zaczął się zmieniać na skutek przyczyn politycznych, które powodowały przecinanie związków organizacyjnych terenów oderwanych od polskiej organizacji kościelnej. Wioska Podstolice już w czasie pierwszego zaboru dostała się w ramy granic Cesarstwa, którego wojska docierając do brzegów Wisły, zagarnęły ziemie Rzeczypospolitej w maju 1772 roku w celu "przywrócenia pokoju". Tereny te zostały nazwane Królestwem Galicji i Lodomerii, co miało świadczyć o "prawach" Austrii do tych terenów. Wśród utworzonych dziewiętnastu obwodów, tzw. cyrkułów, obwód bocheński stanowił najmniejszy w całej Galicji. Rozciągał się wzdłuż Wisły, od Podgórza do ujścia Dunajca i do niego przynależały miejscowości parafii podstolickiej. Bezpośrednio po zabraniu ziem polskich przez Austrię, władze w Wiedniu myślały o utworzeniu na tych terenach nowej organizacji Kościoła, przede wszystkim zaś o utworzeniu diecezji tarnowskiej. Wobec przedłużających się rozmów w tej sprawie oraz oporów ze strony biskupa krakowskiego Ignacego Kajetana Sołtyka i jego koadiutora Prymasa Poniatowskiego, a także Stolicy Apostolskiej, Cesarz samowolnie utworzył diecezję tarnowską w 1783 roku, a dalsze starania w Stolicy Apostolskiej przyniosły efekt w postaci kanonicznego jej erygowania przez papieża Piusa VI w dniu 13 marca 1786 roku. Wśród parafii diecezji krakowskiej przyłączonych do nowopowstałej diecezji znalazła się parafia Podstolice.
Trzeci rozbiór Polski włączając do Austrii w 1795 roku kolejne ziemie diecezji krakowskiej zrodził nową myśl, aby znieść niepotrzebną już i zbytnio obciążającą Fundusz Religijny diecezję tarnowską. Zostało to zrealizowane w 1807 roku. Tylko na trzy lata Podstolice powróciły pod jurysdykcję biskupa krakowskiego, gdyż po utworzeniu Księstwa Warszawskiego w 1809 roku (obejmującego także Kraków oraz z okręgu Wieliczki siedem parafii: Wieliczka, Bieżanów, Ludwinów, Kosocice, Wróblowice, Gaj i Tyniec) , utworzono na terenach obwodów bocheńskiego i myślenickiego Wikariat Generalny w Starym Sączu, który urzędował tam od roku 1811 przez jedenaście lat, do powstania diecezji tynieckiej. Kiedy Wieliczka na krótki czas była przyłączona do Księstwa Warszawskiego (1809-1815), wszystkie wioski należące do tej parafii, a znajdujące się po stronie austriackiej zmuszone były udawać się o pomoc religijną do innych pobliskich parafii. W Podstolicach taką opieką otoczono między innymi mieszkańców Sierczy. Gdy postanowiono przywrócić diecezję tarnowską, zadecydowano o przyłączeniu do niej czterech okręgów politycznych: Bochnię, Myślenice, Nowy Sącz i Tarnów, ale jej stolicą miał być Tyniec i taka miała być jej nazwa.
Ze względu na niepraktyczne usytuowanie stolicy, biskup Ziegler poczynił starania o przeniesienie jej do Tarnowa. Uczynił to papież Leon XII w 1826 roku nadając jej równocześnie właściwą nazwę "tarnowska". Biskupowi tej diecezji parafia Podstolice była podporządkowana do roku 1880, kiedy to ponownie na prawy brzeg Wisły wróciły rządy biskupa krakowskiego. Wśród argumentów za reorganizacją terytorialną podano, że najbliższe Krakowa dekanaty należały dawniej do diecezji krakowskiej, oraz że wierni tych dekanatów i księża bliżej mieć będą do swojego biskupa w Krakowie. Z pobliskiego dekanatu wielickiego przyłączono, jedynie parafie: Bieżanów, Grabie, Kosocice, Podgórze, Podstolice, Świątniki Górne, Wieliczkę i Wróblowice. Na terenach zagarniętych przez Austrię, niemal od pierwszych chwil Kościół zaczął podlegać władzy cesarskiej. Szereg dekretów będących kontynuacją polityki kościelnej Marii Teresy, a przeprowadzonych przez Józefa II spowodowały, iż duchowni stali się właściwie urzędnikami państwowymi. Ambona stała się mównicą państwową, z której nakazano czytać ogłoszenia nie tylko o charakterze społeczno-charytatywnym, ale także związane z administracją państwa. Nowa sytuacja spowodowała także wielkie zmiany w dziedzinie majątków kościelnych. W roku 1786 przejęto dobra duchowieństwa diecezjalnego i zakonnego, zwłaszcza krakowskiego, które miało swoje posiadłości w Galicji.
W ten sposób po pierwszym rozbiorze Uniwersytet Krakowski utracił dziewiętnaście probostw i plebanii: w Wieliczce, Kętach, Lanckoronie, Szczepanowie oraz w Podstolicach. Miejscowy proboszcz, ks. Antoni Gorczyński wiedząc o tym, iż po odcięciu kordonem granicznym wieś Podstolice zostanie odłączona od Uniwersytetu, starał się aby została ona odstąpiona na uposażenie miejscowego kościoła podstolickiego. W kronice zapisał, że miało to nastąpić, ale starania okazały się niewystarczające. Dobra ziemskie po prawej stronie Wisły obłożono sekwestrem, ale ten zamieniono na konfiskatę wszystkich majątków położonych w Galicji. Rząd austriacki wcielił najpierw Podstolice do dóbr funduszu religijnego, a następnie sprzedał zatrzymując prawo patronatu.
Kościół
Wszyscy Plebani, bądź intratnych, lub szczupłych dochodów w obowiązku koniecznym zostaią starać się o utrzymywanie w porządku regularnym powierzonych sobie Kościołów (...) nie zasłaniając się trudnościami Duchownemi, bo Duchowność ma swój czas użycia o szczęście swoich Owieczek; zaś staranność o Dobro porządku ma właściwe z czynności usiłowanie...(pis. oryg.)
Te słowa zapisane przez ks. Antoniego Gorczyńskiego, proboszcza w Podstolicach w latach 1781-1795, czytane były zapewne przez wiele pokoleń następnych duszpasterzy. Wszyscy oni starali się nadać miejscu w którym mieszka Bóg, szczególnie piękną formę tak jak na to pozwalały możliwości. Świątynia parafialna jest miejscem, które daje wiernym okazję do pogłębienia swojego życia religijnego. Zwykle jest to najpiękniejszy budynek w okolicy, charakteryzujący się odmiennymi cechami architektonicznymi od pozostałych zabudowań. Wiele z nich budowano z drewna jako materiału tańszego i łatwiej dostępnego (szczególnie na terenach górskich i podgórskich). W diecezji krakowskiej pod koniec XVIII wieku widoczna była przewaga takich właśnie kościołów, zaś w dekanacie wielickim na jedenaście kościołów parafialnych, tylko pięć z nich stanowiło ten typ budowli. Do nich należał kościół w Podstolicach.
Trudno dociec, kiedy powstała pierwsza budowla sakralna w Podstolicach. Wśród dokumentów wizytacyjnych spotykamy opisy tego samego kościoła, a określenie stary i już miejscami popróchniały pozwala sądzić, iż stał przez kilka stuleci, aż do czasu jego gruntownej przebudowy w drugiej połowie XIX wieku.
Bardzo dokładny opis poprzedniego kościółka parafialnego spotykamy w Inwentarzu sporządzonym w 1754 roku, kiedy proboszczem był ks. Stanisław Daszczyński. Kościół w Podstolicach stanowił typ budowli jednonawowej, orientowany (tj. skierowany prezbiterium na wschód), wraz z niewielką wieżą nad wejściem oraz kopułkowatą wieżyczką, w której umieszczona była sygnaturka. Osobno, naprzeciwko wejścia do kościoła stała dzwonnica w której były dwa dzwony. Budynek posiadał trzy okna oprawione w ołów z żelaznymi kratami, natomiast czwarte znajdujące się na chórze nie posiadało szyb. Jego zewnętrzne ściany były obite deskami, a dach i ściany nad sobótkami obiegającymi poza wieżą cały kościół - gontami. Tak zwane "sobótki" w drewnianych kościołach pełniły funkcję osłony jego podwalin przed wilgocią, przyjmując zarazem formę użytkową jako zadaszone obejście wokół ścian. Na środku kościoła (w górze) znajdowała się tęcza drewniana, gdzie umieszczony był krzyż wraz z dwiema rzeźbionymi postaciami. Pod nią, także na środku była kamienna chrzcielnica. Posadzka położona była tylko w części kościoła. Był on także wyposażony w "mały pozytywek". W kościele w tym czasie znajdowały się już cztery ołtarze.
Wyposażenie kościoła
- Ołtarz wielki, z obrazem Zesłania Ducha Świętego - patrona kościoła. Umieszczony na dwóch stopniach, z balaskami, z mensą murowaną, częściowo złocony.
- Ołtarz boczny prawy - Na mensie tego ołtarza umieszczony był drewniany rzeźbiony krzyż.
- Ołtarz boczny lewy - poświęcony Najświętszej Maryi Pannie Łaskawej. Ołtarz na jednym stopniu kamiennym z mensą drewnianą, także częściowo złocony. O dużym kulcie tego wizerunku Matki Bożej świadczyły bardzo liczne wota umieszczone obok.
- Ołtarz Matki Bożej Niepokalanie Poczętej, z mensą drewnianą i częściowo złocony. Sprawiony do kościoła w pierwszej połowie XVIII wieku.
Ołtarze zgodnie z przepisami liturgicznymi i tradycją Kościoła Zachodniego, były w dolnej części zdobione tzw. antepediami. Św. Karol Boromeusz zalecał, aby przód ołtarza zdobić okryciem dostosowanym do koloru szat liturgicznych dnia. W omawianym kościele znajdowało się siedem sztuk antepediów. Jak czytamy w Inwentarzu, ołtarz wielki posiadał okrycia zdobione floresami. Dwa ołtarze Matki Bożej miały takie same okrycia włóczkowe w białe pasy, natomiast ołtarz Krzyża Świętego. wyposażony był w antepedium koloru żółtego. Ponadto były jeszcze: białe, czerwone i barokowe zielone.
W kościele znajdował się jeden konfesjonał, postawiony przy wejściu do zakrystii, ambona na słupku oraz siedem ławek dla wiernych. W nieco gorszym stanie w porównaniu z częścią główną budynku kościelnego znajdowała się zakrystia - ciemna z małym okienkiem z kratą. Było z niej przejście pod ołtarz. Druga połowa XVIII wieku wpłynęła niekorzystnie na stary i mocno już zniszczony przez czas budynek kościelny. Pierwsze starania o uratowanie kościoła rozpoczął proboszcz ks. Stanisław Gorczyński. Prośby o pomoc finansową kierował do Wysokiego Gubernium, skąd otrzymał na remont 6000 złp. Posiadając taką kwotę, rozpoczął remont budynku od wymiany desek w jego wnętrzu oraz od pokrycia na nowo dachu kościelnego. Wykonane zostały drzwi z zakrystii na ambonę oraz nowe okna. Wszystkie te naprawy, wraz z remontem plebanii pochłonęły tylko połowę wspomnianej sumy. Pozostałe pieniądze ulokowano w Banku Niepołomickim z zamiarem wykorzystania ich w latach następnych. W tym samym czasie kościółek został wyposażony w nowe organy, które sprawili miejscowi parafianie oraz ks. Adam Jagielski, proboszcz Kolegiaty św. Anny w Krakowie, który ofiarował na ten cel 100 złp. Jednak w dużej mierze było to zasługą młynarza z Podstolic, Kazimierza Szymskiego ofiarującego aż 400 ówczesnych zł.
Kościół teraz
W ciągu następnych kilkudziesięciu lat (do roku 1870) dokonano tylko niewielkich zmian w wystroju kościoła. Oto próba chronologicznego zestawienia prac przy tym kościele:
- 1833 r. - Nowa chrzcielnica wykonana z piaskowca, z drewnianą, malowaną złoconą pokrywą, barokowo - ludowa w formie kielicha na trzech stopniach ze sznurowanym modusem.
- 1836 r. - Nowa posadzka kamienna w całym kościele.
- 1846 r. - Wyzłocony ołtarz boczny (kosztem Jakuba Burmera z Podstolic).
- Wyzłocona pokrywa chrzcielnicy.
- 1848 r. - Remont organów.
- 1858 r. - Wymiana dwóch okien.
- 1862 r. - Wymiana większej części dachu nad zakrystią.
- Pokrycie dzwonnicy nowymi gontami.
- 1864 r. - Odrestaurowanie sygnaturki.
- Wymiana dwóch dalszych okien.
- Położenie nowej podłogi na chórze.
Druga połowa XIX wieku przyniosła ożywienie w ruchu budowlanym w Galicji, jednak ze stopniową tendencją do zanikania kościołów drewnianych. Temu trendowi oparły się Podstolice. Na obszarze, gdzie preferowano urzędowy wzorzec murowanego kościoła, zwanego niekiedy "józefińskim", przetrwanie kościoła drewnianego było często przejawem, jeśli nie świadomego patriotyzmu, to na pewno jednym z materialnych świadectw odrębności, która pokrywała się z zasięgiem narodowej kultury.
Obecny kościół w Podstolicach powstał w 1870 roku na miejscu poprzedniego, niewielkiego kościółka, którego opis został wcześniej przedstawiony. Obok ofiar wiernych, fundusz na jego budowę uzyskano między innymi poprzez sprzedaż obligacji wschodnio-galicyjskiej, zakupionej wcześniej drogą losowania za zniesienie pańszczyzny i dziesięciny kościelnej za kwotę 900 zł. Nie możemy jednak odtworzyć nakładu pracy i kosztów związanych z pracą przy jego budowie. Wiele jednak wskazuje na to, iż starano się wykorzystać wiele elementów, jak również samego wyposażenia wnętrza z kościółka starego.
Kościół zbudowany w części głównej w formie czworoboku o wymiarach 12,50 m x 10,30 m, z prezbiterium o wymiarach 8,85 m x 7,50 m, jednonawowy, obecną formę przybrał dopiero w latach dwudziestych obecnego stulecia. Bez wieży prezentował się zapewne dużo skromniej. Dobudowano ją po zniszczeniu w czasie I Wojny Światowej dzwonnicy stojącej obok, którą dosięgły granaty wojsk austriackich. Jak już wspomniano wcześniej, znajdowały się w niej dwa dzwony. Dzwon mniejszy o średnicy 49 cm z napisem Opus Fran Lagustini AD MDCXXVIII, (z 1628 roku), zachowany został od rekwizycji dzięki staraniom Urzędu Konserwatorskiego. W miejsce drugiego, zajętego na potrzeby wojska, ks. Żeliwski, proboszcz podstolicki sprawił nowy o wadze 120 kg w 1929 roku. Ze starego kościoła przeniesiono w czasie przebudowy także sygnaturkę z roku 1631 o imieniu św. Agnieszki oraz umieszczono trzy ołtarze, które przetrwały do obecnych czasów, uznane przez Wydział Konserwacji Zabytków za obiekty zabytkowe.
W osiem lat po powstaniu nowego budynku kościoła, w roku 1878 przystąpiono do malowania prezbiterium. Prace te wykonał Józef Pochwalski. Dopiero w roku 1885 F. Gluz i J. Kubisz ozdobili polichromią pozostałą, środkową część kościoła. Tak przygotowany Dom Boży konsekrował 22 sierpnia 1889 roku kardynał Albin Dunajewski, biskup krakowski podczas kanonicznej wizytacji w parafii Podstolice.
W 1928 roku wykonano także pod dobudowaną wieżą (pod chórem) betonową posadzkę pod kierownictwem znanego wówczas budowniczego kościołów w okolicy Bartłomieja Kowalczyka z Podstolic. Jego firma budowlana wykonała między innymi sklepienie kościoła św. Józefa w Podgórzu, kościół Ojców Redemptorystów przy ul. Zamojskiego, kościół w Krzywaczce, oraz rozbudowę klasztoru Ojców Reformatów w Wieliczce. Jego prace przy kościele w Lubniu przerwała zawierucha wojenna. Lata trzydzieste obecnego stulecia zaowocowały w kościele podstolickim ponownym malowaniem prezbiterium (1934), wykonanym przez zakład malarski Wymiatałków z Wieliczki oraz pozostałych części (1936). Niemal zaraz po zakończeniu wojny zbudowano wokół kościoła obecne ogrodzenie. Charakteryzuje się ono wykonanymi cegiełkami, na których umieszczono nazwiska wszystkich fundatorów, natomiast niedawno odkryty Kamień Węgielny zaopatrzony był w piękny i zarazem wzruszający list do następnych pokoleń parafian, który warto przytoczyć w całości:
W rok po zakończeniu straszliwej wojny światowej, wywołanej przez dyktatora Niemiec - Hitlera przy współpracy wybitnej drugiego państwa dyktatorskiego w Europie, wojny która dla nas Polaków stała się gehenną prawdziwą, na skutek której my Polacy złożyliśmy w ofierze miliony swoich obywateli, parafia w Podstolicach zdecydowała się ufundować ogrodzenie trwałe naokoło swego kościoła, by w ten sposób miejscu świętemu jakim jest Kościół zapewnić należytą cześć.
W tym czasie Arcybiskupem Metropolitą Krakowskim był Jego Eminencja Książe Kardynał Adam Stefan Sapieha. Proboszczem parafii w Podstolicach był Ks. Jacek Matoga, Kierownikami szkół w parafii byli: w Podstolicach - Krzyszkowski Stefan, w Ochojnie Stasiukowa Michalina, w Rzeszotarach Noga Józef. Sołtysami byli: w Podstolicach - Zgud Józef, w Ochojnie - Kurleto Tomasz, w Rzeszotarach - Sikora Paweł.Potomnym, którzy kiedyś czytać będą ten dokument jesteśmy zniewoleni przypomnieć ile trudów i zachodów musiał ponieść Komitet w tym celu powołany, by zebrać fundusze na ten cel potrzebne.
Wszystkim tym, którzy może po upływie wieku dostaną ten dokument do rąk przypominamy, że na skutek 6-letniej wojny Polska została gospodarczo wyniszczona może najbardziej ze wszystkich państw europejskich, a i po zakończeniu wojny lud polski nieprędko dojdzie do poziomu bytowania przedwojennego. Pomimo olbrzymiej drożyzny materiałów budowlanych, parafia postanowiła to ogrodzenie sprawić. My fundatorzy tego ogrodzenia mamy tylko jedną prośbę do naszych potomków, którzy po nas w tej parafii kiedyś zajmą miejsce, by pamiętali o nas zmarłych, prosząc o miłosierdzie Boże nad nami jak również zaklinamy Was, byście również pamiętali o swoim Kościele nie żałując ofiar na przyozdobienie Domu Bożego.
W Podstolicach dnia 19 maja 1946 roku.
W dalszych latach dobudowano do bocznego wejścia kruchtę, tzw. babiniec (1947), a następnie ufundowano trzy nowe dzwony, które noszą imiona: św. Jacek (o wadze 300 kg), św. Jan Chrzciciel (90 kg) i św. Antoni. Elektryfikację kościoła przeprowadzono w 1956 roku zakładając jednocześnie nagłośnienie. Sprawiono wtedy także nowe tabernakulum w miejsce drewnianego.
Następne większe prace przy kościele rozpoczęto w 1985 roku. Staraniem proboszcza ks. Jana Pałasza pokryto dach kościoła blachą miedzianą przebudowując równocześnie stylowo kopułę wieży. Wtedy też rozpoczęto starania i opracowano dokumentację dla mającego powstać w Rzeszotarach kościoła. Plac pod jego budowę ofiarowany przez panią Ludwikę Bałę z Rzeszotar, poświęcił 24 VI 1986 roku Ks. Biskup Kazimierz Górny. Po zgromadzeniu materiałów, ściany tego kościoła zaczęły powstawać w 1988 roku i w ciągu dwóch lat doprowadzono do stanu surowego. Kamień Węgielny, poświęcony przez Ojca Świętego Jana Pawła II w Tarnowie wmurował 7 VIII 1988 roku Ks. Kardynał Franciszek Macharski Metropolita Krakowski.
W ramach przygotowań do jubileuszu 700-lecia istnienia parafii przeprowadzono przy kościele wiele prac konserwacyjnych. Odnowiono obraz Zesłania Ducha Świętego w głównym ołtarzu i obraz św. Józefa w ołtarzu bocznym a także obrazy - stacje Drogi Krzyżowej. Prace te wykonała p. Sabina Kozłowska. Odrestaurowano także organy. W 1991 roku odnowiony został przez p. Barbarę Budziaszek obraz Matki Bożej Podstolickiej. Zewnętrzne ściany kościoła pokryto deskami modrzewiowymi. Wewnątrz położono nową posadzkę w prezbiterium, pod chórem i w zakrystii, natomiast jesienią 1990 roku p. Barbara Budziaszek i p. Wojciech Kurdziel rozpoczęli prace przy odnowie polichromii ścian i sufitu.
W 1996 roku sprawiono feretron z obrazem Zesłania Ducha Świętego - patrona parafii i wizerunkiem Matki Bożej Podstolickiej, a w latach następnych w kościele zmodernizowano elektryfikację, nagłośnienie oraz zamontowano instalację przeciwpożarową i alarmową. Na progu nowego tysiąclecia przeprowadzono renowację trzech ołtarzy i ambony.
Obecnie prowadzone są dalsze prace konserwatorskie:
- renowacja więźby dachowej kościoła 2016/2020r.,
- oczyszczenie i zabezpieczenie szalowania zewnętrznych ścian kościoła 2019r.,
- oczyszczenie i zabezpieczenie szalowania wieży, zachodniej ściany nawy i kruchty wraz z filarami kościoła, 2020/21r.,
- konserwacja zabytkowego krzyża procesyjnego z XVIII w., 2021r.
- konserwacja i zabezpieczenie zabytkowej kapliczki z krzyżem drewnianym z XIX w. na wschodniej ścianie kościoła; 2021r.
- renowacja i poświęcenie krzyża przy drodze na Polanki, 2022r.
- renowacja i poświęcenie zabytkowej Figury św. Floriana z XIX w., 2022r.
- renowacja i poświęcenie zabytkowej chrzcielnicy z 1833r., 2023r.,
- renowacja i poświęcenie polichromii ścian i sufitu chóru kościoła oraz konserwacja estetyczna schodów i podłogi chóru , 2023r.,
- renowacja polichromii ścian podchórza, 2023r.,
- renowacja kapliczki NSPJ z 1912r.,2023r.,
Staraniem Parafian 21 marca 2021 r. ks. Abp Marek Jędraszewski poświęcił Figurę św. Jana Pawła II wykonaną z drzewa lipowego przez rzeźbiarza Igora Misiurę a umieszczoną na ścianie prezbiterium obok figury św. Piotra. 29 maja 2023 r. ks. Bp Zdzisław Błaszczyk dokonał w czasie uroczystości odpustowych instalacji Świętych Relikwii Krwi Św. Jana Pawła Wielkiego.
Obecnie chór kościoła został wyposażony w dębowe ławki wykonane przez Pracownie Stolarską u Salezjan w Oświęcimiu. W trosce o uczestników świętej liturgii sprawowanej w naszej świątyni, zgodnie z zaleceniem powizytacyjnym ks. Bpa Janusza Mastalskiego, kościół pod chórem został wyposażony w dębowe konfesjonały i ławki oraz podesty w prezbiterium dostosowano do wymogów bhp.
